Silifke

Silifke to starożytna Seleucia ad Calycandus (Seleukeja nad Kalykadnosem) powstała pod koniec III w. p.n.e. Przepływająca przez miasto rzeka zwie się dzisiaj Góksu Hehri. Miasto założył jeden z diadochów (spadkobierców) Aleksandra Wielkiego, Seleukos I Nikator, pierwszy król monarchii Seleucydów. Zarówno miasto, jak i państwo Seleukosa zostały nazwane jego imieniem. Za Rzymian Seleukeja znacznie się rozwinęła i dobrze prosperowała również w czasach bizantyńskich. Tutaj umarła św. Tekla, uczennica św. Pawła, do której grobu udawały się liczne pielgrzymki. W XII w. miasto przypadło Armenii Mniejszej, później przebywali tu joannici z Rodos, kupcy weneccy, a na końcu miasto zdobyli Osmanowie (XV w.).

W rzece Góksu, w kanionie oddalonym o 8 km od Silifke, utonął cesarz niemiecki Fryderyk I Barbarossa w trakcie III krucjaty (1190). Odbyło się to podczas kąpieli, której zażywał, a jego śmierć upamiętnia postawiona przez ambasadę RFN w 1974 r. tablica pamiątkowa.

Miejsca, które warto zobaczyć

Do twierdzy (kale) położonej na wzgórzu w zachodniej części miasta dojdziemy drogą asfaltową odchodzącą od Mut (Menderes) Cad., niedaleko skrzyżowania z Inónu Cad. Pnie się ona po pewnym momencie dosyć stromo. Inną, ale nieco bardziej skomplikowaną możliwością jest wspinaczka kawałkiem asfaltowej drogi, a później ścieżką przebiegającą na zachód od meczetu Alaaddin.

Zamek powstał w czasach bizantyńskich, pomiędzy VII a XII stuleciem, i od razu zaczął służyć jako schronienie dla mieszkańców Seleukei przed napadami Arabów. Pod koniec XII w. miasto wraz z twierdzą opanował armeński król Leon II, który po pewnym czasie przekazał za pewną sumę swoją nową zdobycz rycerzom z zakonu joannitów. Rycerze siedzieli w zamku prawie 15 lat, odnosząc w tym czasie kilka zwycięstw nad Seldżukami. Potem odsprzedali go na powrót Ormianom, a na koniec (XV w.) zamek przypadł ostatecznie Osmanom. Strzeżony był przez osiem okrągłych wież rozmieszczonych pomiędzy podwójnymi murami, z których największa stała przy zachodniej stronie wzgórza.

Spoglądając w dół na miasto na wschód, jeszcze przed Mut Cad. zauważymy ruiny Tekirambari (bizantyńskiej cysterny). Jej wymiary wynoszą w podstawie 46×23 m, a głębokość – 12 m. Na górze bocznych ścian widać dziury, w których umieszczone było niegdyś belkowanie podtrzymujące sklepienie.

Przy Inónu Cad., mniej więcej w środku jej długości, leżą ruiny świątyni Jowisza (rzymski odpowiednik greckiego Zeusa), wzniesionej w II w., w porządku doryckim, na planie tzw. peripterosa, czyli z pojedynczym rzędem kolumn (po czternaście z dłuższych boków i po osiem od frontu i z tyłu). Dziś podziwiać można tylko fundamenty i jedną żłobioną kolumnę. W czasach bizantyńskich powstała tu chrześcijańska bazylika (V w.), z której jednak nic nie pozostało. Jak informuje tablica, świątynia Jowisza jest jedyną pozostałą z trzech świątyń istniejących niegdyś w Seleukei (jedną z nich była świątynia Apollina zaliczana do ważnych wyroczni).

Muzeum Archeologiczne – czynne codziennie (prócz poniedziałków) w godz. 8.00 – 17.00, wstęp: 0,7 USD, studenci: 0,35 USD – znajduje się nieco na południe (przy drodze do Anamuru) od głównego ronda (ok. 300 m od dworca autobusowego) i mieści ciekawe zbiory archeologiczne i etnograficzne. Na największą uwagę zasługuje część znaleziska z Gulnaru (miasteczko na wschód od Silifke), na które składa się ok. 5000 (!) złotych i srebrnych monet z czasów Aleksandra Wielkiego i diadochów. Jedna z nich pochodzi z okresu rządów perskiego króla Dariusza I (przełom V i IV w. p.n.e.). W muzeum podziwiać można również antyczne statuetki, a w ogrodzie stoi brązowy posąg bez głowy znaleziony wśród ruin świątyni Jowisza.

Około 5 km na południe od muzeum leży Ayatekla (grota św. Tekli). Już w II w. postawiono w tym miejscu kaplicę, a w czasach bizantyńskich niewielki kościółek. Później wybudowano trzynawową, długą na 80 m bazylikę, z której podziwiać dziś można jedynie część apsydy. Nieco dalej stoją ruiny cysterny, obok której w V w. wzniesiono z fundacji cesarza Zenona ponoć jeden z pierwszych bizantyńskich kościołów na planie centralnym (zadaszony kopułą). Święta Tekla towarzyszyła św. Pawłowi w jego podróżach po tym, jak ten nawrócił ją w Iconium (dzisiaj Konya) na chrześcijaństwo. W czasach średniowiecza była ona w Bizancjum jedną z najpopularniejszych świętych. Tradycja głosi, że to właśnie tutaj spędziła ostatnie dni swojego życia.

W Silifke są jeszcze dwa ciekawe meczety: Resadiye Camii (1328), do którego budowy użyto części antycznych budowli (kolumny postawiono na odwrót, kapitelami do dołu), oraz Alaaddin Camii (1226), nieopodal kamiennego mostu.